کمردرد میتواند دلایل مختلفی داشته باشد یکی از این دلایل ناهنجاری های اسکلتی عضلانی است در این مطلب درباره گودی کمر یا لوردوز اطلاعات مفیدی را در اختیار شما میگزاریم .همراه ما باشید تا به شما بگوییم گودی کمر دقیقا به چه وضعیتی گفته می‌شود و متخصص از چه راه‌هایی آن را تشخیص می‌دهد.

گودی کمر یا لوردوز چیست؟

ستون مهره از روی هم قرار گرفتن ۷ مهره گردنی و در پایین آن ها ۱۲ مهره سینه ها و در پایین آنها ۵ مهره کمری و سپس مهره خاجی و دنبالچه ای تشکیل شده است. اگر ستون مهره را از جلو نگاه کنیم مهره ها در یک خط صاف و عمود قرار گرفته اند ولی اگر از کنار به ستون فقرات نگاه کنیم متوجه میشویم که مهره های گردنی و سینه ای و کمری قوس هایی را درست میکنند.
مهره های سینه ای طوری قوس دارند که تحدب یا گوژی آنها به سمت عقب است و مهره های گردنی و کمری طوری قرار میگیرند که تحدب آنها به سمت جلو است. این قوس به جلوی مهره های گردنی و کمری را لوردوز Lordosis میگویند. بعضی از مردم به لوردوز(گودی کمر)هم میگویند. این لوردوز یا گودی کمر تا حدی طبیعی است ولی در بعضی از افراد این گودی زیاد میشود و موجب بروز مشکلاتی مانند کمردرد و احساس خستگی در کمر میشود.
با افزایش لوردوز شکم بیمار به جلو آمده و باسن وی به عقب میرود و کلا قامت آراسته فرد از بین میرود.

اگر خمیدگی ستون فقرات بیش‌از‌حد معمول باشد و به‌سمت داخل پیش برود، گودی کمر نام دارد. گودی کمر بر بخش پایینی کمر و گردن تأثیر می‌گذارد. این عارضه فشار زیادی بر ستون فقرات وارد می‌کند و موجب می‌شود که دچار کمردرد شوید. درصورتی‌که درد شدید شود یا درمانش نکنید، بر توانایی حرکتی شما اثر می‌گذارد.
ستون فقرات هرشخصی در ناحیه گردن، بخش بالایی کمر و پایین کمر اندکی انحراف دارد. این انحراف‌ها به ستون فقرات حالت S مانند می‌دهند و به‌نام لوردوتیک (بخش گردن و پایین کمر) و کیفوتیک (بخش بالایی کمر) شناخته می‌شوند. آنها به بدن کمک می‌کنند تا:

• جذب شوک
• حمایت از وزن سر
• سر در راستای لگن قرار بگیرد.
• تثبیت و حفظ ساختار فیزیکی
• حرکت را آسان و به خم‌شدن راحت بدن کمک کند.

علت

گودی کمر می‌تواند در هر سنی عوارض خود را نشان دهد. شرایط و عوامل خاصی که می‌توانند خطر وخامت آن را افزایش بدهند، عبارت‌اند از:
علل رایج  گودی کمر
افراد در هر سن و سالی که باشند با توجه به برخی از شرایط میتوانند دچار لوردوز یا گودی کمر شوند البته شرایطی هست که  می تواند خطر ابتلا به لوردوز را افزایش دهد. این شرایط شامل:

• لغزش مهره (Spondylolisthesis): لغزش مهره یک وضعیت در ستون فقرات است که یکی از مهره‌ها به‌سمت استخوانی که در زیرش قرار دارد می‌لغزد. این وضعیت معمولا با درمان های رایج پزشکی و یا جراحی بهبود میابد.
• آکندروپلازی(Achondroplasia) :آکندروپلازی یکی از شایع‌ترین انواع عارضه‌ی کوتولگی است.
• پوکی استخوان: پوکی استخوان بیماری‌ استخوانی میباشد که باعث کاهش تراکم بافتی استخوان میشود و در این حالت خطر شکستگی استخوان بیشتر می‌شود.
• استئوسارکوم: استئوسارکوم یک نوع سرطان استخوان است که معمولا استخوان قلم پا در نزدیکی زانو، استخوان ران در نزدیکی زانو یا استخوان بالایی بازو را که نزدیک شانه است درگیر می‌کند.
• چاقی: چاقی یک بیماری همه گیر در جهان به ویژه در ایالات متحده است. این وضعیت افراد را در معرض خطر بیشتری برای بیماری های جدی مانند دیابت نوع 2، بیماری قلبی و سرطان قرار می دهد.

انواع گودی کمر

۱. گودی در پایین کمر
گودی در بخش پایینی کمر یا مهره‌های کمرگاهی شایع‌ترین نوع آن است. راحت‌ترین شیوه‌ی تشخیص به این صورت است که به پشت روی سطحی صاف دراز بکشید. هنگامی که در این حالت قرار گرفتید بررسی کنید که آیا دست‌تان از فاصله بین کمر و سطح به‌راحتی رد می‌شود یا نه.

شخصی که به گودی کمر مبتلا است، فضای باز زیادی بین کمر و سطح پشت آن دارد. اگر گودی کمر چنین شخصی خیلی شدید باشد، هنگامی که می‌ایستد کمرش وضعیت C شکل و خمیده به خود می‌گیرد و شکم و کپل‌ها هم بیرون می‌زنند.

۲. گودی در قسمت گردن

در یک ستون فقرات سالم گردن باید شبیه C خیلی باز باشد و قوس آن به سمت پشت گردن متمایل است. گودی در گردن هنگامی به‌وجود می‌آید که ستون فقرات در این قسمت به‌طرز غیرعادی‌ای منحنی شکل و قوس‌دار می‌شود.

این وضعیت چند حالت دارد. به‌عنوان مثال:

• گودی خیلی شدید است.
• گودی در جهت مخالف به‌وجود آمده که اصطلاحا به آن قوس گردن برعکس می‌گویند.
• گودی به‌سمت راست متمایل است.
• گودی به‌سمت چپ متمایل است.

نشانه‌ها و علائم گودی کمر

یکی از متداول‌ترین علائمی که به وجود گودی کمر اشاره دارد درد عضلانی است. هنگامی که ستون فقرات‌تان به‌طرز غیرعادی‌ای خمیده شده‌ است، عضله‌ها به جهت‌‌های مختلفی کشیده می‌شوند. این مسئله موجب می‌شود عضله‌ها منقبض شوند یا اینکه فرد دچار گرفتگی عضلانی شود. درصورتی‌که مبتلا به گودی گردن هستید، درد آن به گردن، شانه و بخش بالایی کمر هم سرایت می‌کند. حتی ممکن است در حرکت گردن یا پایین کمرتان هم به مشکل بربخورید.

همان‌طور که قبل‌تر هم گفتیم می‌توانید با دراز کشیدن روی سطحی صاف بررسی کنید و ببینید بین انحنای گردن و کمرتان تا سطح مورد نظر چه مقدار فضا هست. اگر به‌راحتی می‌توانید دست‌تان را در فضاهای بین گردن یا کمر حرکت دهید، پس احتمالا به گودی کمر مبتلا هستید.

درصورتی‌که علائم زیر را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید:

بی‌حسی؛
مورمور شدن؛
دردی که مانند برق‌گرفتگی تیز و ناگهانی باشد؛
کاهش کنترل ادرار؛
بی‌حالی و احساس ضعف؛
ناتوانی در کنترل ارادی عضلات
علائمی که در بالا ذکر شد ممکن است به مشکل حادتری مثلا فشار بر روی عصب (گیر افتادن عصب) دلالت کنند.

 

گودی کمر در کودکان

اغلب گودی کمر در دوران کودکی بدون علت شناخته می شود. به این نوع از گودی کمر، گودی‌ کمر خوش‌خیم خردسالان می‌گویند. از دلایل  بروز آن هم ضعیف‌بودن یا سفت‌شدن عضلات اطراف ناحیه کمر و ران (کفل) کودک است. این نوع گودی کمر معمولا با رشد فرزندتان آرام‌آرام اصلاح می‌شود. گودی کمر می‌تواند نشان‌دهنده‌ی دررفتگی لگن هم باشد، به خصوص زمانی که فرزندتان از جایی پرت شده و یا با ماشین تصادف کرده و دچار سانحه شده.سایر شرایطی که می تواند لوردوز را در کودکان ایجاد کند، معمولا به سیستم عصبی و مشکلات عضلانی مرتبط است. این شرایط نادر هستند و عبارتند از:

• فلج مغزی
• myelomeningocele، یک وضعیت ارثی که در آن طناب نخاعی از بین فضای خالی‌ای که در مهره‌های کمر ایجادشده بیرون می‌زند و گاهی در آنجا گیر می‌کند.
• دیستروفی عضلانی، یک گروه از اختلالات ارثی است که موجب ضعف عضلانی می شود
• آتروفی عضلانی ستون فقرات، یک بیماری ارثی است که سبب حرکت غیرارادی می شود
• arthrogryposis، یک مشکل که در هنگام تولد اتفاق می افتد در این بیماری مفاصل نمی توانند به اندازه طبیعی حرکت کنند

گودی کمر در زنان باردار

زنان باردار زیادی طی این دوران کمردرد را تجربه می‌کنند.بزرگ شدن شکم و باسن نشانه ابتلای آنها به گودی کمر است. باوجوداین، طبق تحقیقات صورت‌گرفته در دانشگاه هاروارد ،گودی کمری که در زمان بارداری ایجاد می‌شود درواقع عملی است که ستون فقرات در راستای تنظیم مرکز ثقل بدن انجام می‌دهد.

به طور کلی کمر درد در این دوران به علت تغییر جریان خون در بدن می باشد، و در بیشتر موارد درد بعد از تولد از بین میرود

تشخیص

متخصص شما برای تشخیص این عارضه ابتدا سابقه‌ی پزشکی‌تان را بررسی می‌کند، معاینه‌ای انجام می‌دهد و سپس درباره‌ی علائمی که دارید سؤالاتی می‌پرسد تا بتواند داشتن گودی کمر را در شما تشخیص دهد. هنگام معاینه، پزشک از شما می‌خواهد که به‌سمت جلو و عقب خم شوید. با این کار او به بررسی موارد زیر می‌پردازد:

• انعطاف‌پذیری گودی کمر؛
• محدوده حرکت
• تراز بودن ستون فقرات؛
• وجود هرگونه اختلال.

همچنین پزشک‌تان سؤالاتی می‌کند، ازجمله:
چه زمانی متوجه شدید کمرتان گودتر شده است؟
آیا گودی موردنظر بدتر شده است؟
آیا شکل گودی آن تغییر کرده است؟
در کدام قسمت بدن احساس درد میکنید؟
پزشک‌تان بعد از موشکافی احتمال‌های پیش رو چندین آزمایش برای شما می‌نویسد. برای آنکه بتواند نگاه دقیق‌تری به انحراف ستون فقرات‌تان بیندازد، از شما می‌خواهد که از آن عکس‌برداری کنید. پزشک برحسب زاویه‌ای که در عکس مشاهده می‌کند و انطباق آن با اطلاعاتی ازجمله قد، سن و ورن بدن شما، وجود عارضه‌ی گودی کمر را تشخیص می‌دهد.

درمان

گودی کمر (لوردوز )در اکثر افراد نیاز به درمان پزشکی ندارد، مگر اینکه موارد بسیار شدید باشد و برای فرد مشکل ایجاد کرده باشد. درمان گودی‌ کمر وابسته به این امر است که گودی تا چه حد شدید است و اینکه چه علائم دیگری علاوه‌برآن خود را آشکار کرده‌اند.

درمان گودی کمر وابسته به این امر است که خمیدگی پیش آمده تا چه حد شدید باشد و اینکه چرا به آن مبتلا شده‌اید. درصورتی که جهت منحنی بخش پایین کمرتان زمانی که به جلو خم می‌شوید تغییر کند و از حالت خمیده خود بیرون بیاید، زیاد لازم نیست درباره آن نگران باشید. در این حالت می‌توانید با فیزیوتراپی و ورزش روزانه وضعیت‌اش را تحت کنترل خود درآورید. ولی اگر به جلو خم شوید و گودی کمر در همان میزان قوس سابق‌اش باقی بماند باید به دکتر مراجعه کنید.
درمان‌های پیشنهادی برای گودی کمر عبارت‌اند از:

• دارو، برای کاهش درد و تورم
• درمان فیزیوتراپی روزانه برای تقویت عضلات وافزایش دامنه حرکت
• کاهش وزن، برای کمک به شکل فیزیکی بدن
• Bracesاستفاده از، یا قوزبند در کودکان و نوجوانان
• مکمل های غذایی مانند ویتامین D
• تمرین درمانی

شایعترین علت افزایش گودی کمر ضعیف شدن عضلات شکم و ستون مهره و کاهش قدرت انعطاف پذیری عضلات و تاندون های اطراف لگن است.برطرف کردن علت اصلی بوجود آورنده لوردوز یا گودی کمر میتواند آن را برطرف کند. با این حال علت گودی کمر هر چه باشد تقویت عضلات کمر و شکم و عضلات باسن میتواند شدت لوردوز را کاهش دهد.
این ضعف عضلانی و کاهش انعطاف پذیری در کارمندان و افرادی که فعالیت بدنی منظمی ندارند بیشتر ایجاد میشود. با افزایش سن هم مشکلات ذکر شده شدیتر میگردند پس مهمترین اقدام در درمان لوردوز و گودی کمر افزایش قدرت عضلات شکم و کمر و افزایش انعطاف پذیری بافت نرم اطراف لگن است.
بنابر این میتوانید از همان نرمش هایی که برای درمان کمر درد استفاده میشود سود ببرید. این نرمش ها عضلات ستون مهره و شکم شما را تقویت کرده و گودی کمر شما را کاهش میدهند.

در مواردی که گودی کمر شدید می‌شود و خطر آسیب رسیدن به بافت‌های عصبی وجود دارد اقدام به جراحی می‌شود.

عوارض گودی کمر چیست؟

در بیشتر مردم گودی کمر مشکل آن‌چنان جدی‌ای برای سلامتی‌شان به‌وجود نمی‌آورد، ولی باید در حفظ سلامتی ستون فقرات نهایت تلاش‌مان را به‌کار ببریم. ستون فقرات عضو مهمی در بدن ما است، چراکه حجم زیادی از حرکت‌های بدن و انعطاف‌پذیری آن بر عهده ستون فقرات است. درصورتی‌که گودی کمر را درمان نکنیم ممکن است در بلندمدت مشکلاتی برای‌مان به‌وجود بیاورد و به ناراحتی‌هایی دررابطه با ستون فقرات، لگن، پاها و اندام‌های داخلی مبتلا شویم.

روش‌های پیشگیری از ابتلا به گودی کمر

نمی‌توانیم دستورالعمل خاصی برای جلوگیری از ابتلا به گودی کمر ارائه بدهیم، ولی با انجام چند ورزش مخصوص می‌توانید حالت بدن خود را خوب نگه‌ دارید و سالم بمانید. این ورزش ها عبارت‌اند از:

• بالا و پایین بردن شانه؛
• چرخاندن گردن به یک سو؛
• تمرین های یوگا ازجمله حالت گربه و پل؛
• دراز کشیدن روی زمین و بالا بردن پاها؛
• نشستن روی توپ ثابت و خم‌ کردن لگن.

ایستادن زیاد در بلندمدت بر انحنای کمرتان تأثیر می‌گذارد و آن را بیشتر می‌کند. مطالعه‌ای درباره این موضوع انجام شده و طبق نتایج به‌دست آمده نشستن به‌نحو چشمگیری باعث می‌شود، تغییرات قوس بخش پایینی کمر کمتر شود. اگر مجبورید به دلیل شغل‌تان یا برحسب عادت زیاد بایستید سعی کنید بین آن چندین وقفه بدهید و بنشینید و پوزیشن خود را تغییر دهید.هم چنین اطمینان حاصل نمایید که پشتی صندلی‌ای که روی‌ آن می‌نشینید هم استاندارد است.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

1-هنگامیکه به جلو خم شوید و قوس خودش را صاف کند گودی کمر انعطاف‌پذیر باشدو از بین رود پس نیازی به درمان نیست. ولی درصورتی‌که با خم شدن قوس کمر تغییری نکند (گودی کمر انعطاف‌ناپذیر) پس باید به‌دنبال درمان آن باشید.
2-همچنین اگر درد دارید و این درد شما را از انجام فعالیت‌های روزمره‌تان بازمی‌دارد هم باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

بخش اعظمی از انعطاف پذیری بدن‌ ما، حرکت آن و فعالیت‌های روزمره‌ای که انجام می‌دهیم با سلامت ستون فقرات ارتباط تنگاتنگی دارد. پیشنهاد ما این است که به پزشک مراجعه کنید تا او راه‌حلی برای برطرف کردن مشکلات مربوط به انحنای اضافی ستون فقرات‌تان به شما ارائه دهد. با درمان گودی کمر، از مشکلاتی که در آینده برای سلامتی‌مان پیش می‌آید (ورم مفاصل، کمردرد مزمن و…) میتوان پیشگیری کرد.

 

برای مشاهده کمربندهای با کیفیت فروشگاه اینترنتی ایده ال کالا که مناسب برای پر کردن گودی کمر و کمردرد می باشد روی لینک زیر کلیک کنید.

مشاهده محصولات